Indiening van de tariefvoorstellen

Met een jaar uitstel heeft BRUGEL in maart 2021 de eerste tariefmethodologieën voor de vaststelling van de watertarieven in het Brussels Gewest voor de periode 2022-2026 gepubliceerd. Op basis daarvan hebben de wateroperatoren (Hydria - voorheen SBGE - en VIVAQUA) hun eerste tariefvoorstellen opgesteld, die aan BRUGEL zijn overgemaakt. De regulator heeft vervolgens voor elk tariefvoorstel een ontwerp van beslissing opgesteld. Deze zijn vervolgens ter raadpleging voorgelegd aan BruPartners - de Economische en Sociale Raad van Brussel - en aan het Comité van watergebruikers.

Noodzakelijke aanpassingen

Na deze raadpleging heeft BRUGEL het tariefvoorstel van Hydria goedgekeurd, en heeft ze VIVAQUA verzocht zijn tariefvoorstel aan te passen om aan de geformuleerde opmerkingen te voldoen. “BRUGEL was vooral bezorgd over het behoud van een verschil van meer dan 20% tussen de tarieven voor huishoudelijke en niet-huishoudelijke gebruikers”, legt Jérémie Van Den Abeele, verantwoordelijke voor tariefaspecten, uit. “De prijs per m3 water ligt aanzienlijk hoger voor professionele gebruikers, zonder enige objectieve reden. Op basis van de gedeelde standpunten van de verschillende partijen hebben wij dit scenario uiteindelijk toegestaan, maar dit houdt geen feitelijke aanvaarding in voor de volgende tariefperiodes.”

Goedkeuring van de nieuwe tarieven

Nadat VIVAQUA een nieuw tariefvoorstel had ingediend, heeft BRUGEL dit in december 2021 goedgekeurd. “Voor BRUGEL moesten deze nieuwe tarieven eerlijk en billijk zijn, zodat ze een efficiënte en duurzame dienstverlening voor alle Brusselaars konden garanderen”, benadrukt Jérémie Van Den Abeele nog. “Zij moeten ook rekening houden met alle kosten die door de wateroperatoren worden gedragen, en met de door de overheid gevalideerde financiering van hun investeringen.”

Weerslag op de factuur van huishoudens

Alle huishoudens zagen hun factuur stijgen in 2022. Voor een huishouden van twee personen1 bedraagt deze stijging 15% op de jaarlijkse factuur, wat neerkomt op een verhoging met € 39. De factuur voor deze gebruiker bedraagt in 2022 dus ongeveer € 299 incl. btw, tegenover € 260 in 2021. Ook de factuur van niet-huishoudelijke gebruikers stijgt met 15% tussen 2021 en 2022. Een professionele gebruiker die 400 m³ water verbruikt, ziet zijn factuur stijgen van € 1.564 (excl. btw) tot € 1.799 (excl. btw). “Deze tarieven, die sinds 1 januari 2022 van kracht zijn, zullen vervolgens gedurende de tariefperiode verhoogd worden met een algemene stijging van 4% in 2023, en een indexering van 2% op 1 januari van elk jaar, tussen 2024 en 2026. Er moet worden opgemerkt dat ondanks deze prijsverhoging, het watertarief in Brussel nog onder het niveau van dat in Wallonië en Vlaanderen blijft”, concludeert hij.

Sociale maatregelen

Om de gevolgen voor een bepaalde categorie gebruikers te verzachten, ging deze tariefverhoging gepaard met een reeks sociale en beschermingsmaatregelen. De meest kwetsbare huishoudens kunnen zo rekenen op sociale bijstand en een verbod op afsluiting. “De Brusselse regering heeft beslist om vanaf 2022 een sociale interventie te financieren die ten goede moet komen aan meer dan een kwart van de Brusselse huishoudens die moeilijkheden ondervinden om hun waterfactuur te betalen. BRUGEL heeft ook actief meegewerkt aan de dimensionering van deze interventie tijdens onze deelname aan de verschillende werkgroepen over waterarmoede”, legt Jérémie Van Den Abeele uit. “Deze sociale interventie zal worden toegekend aan de rechthebbenden op een verhoogde (verzekerings)tegemoetkoming in de gezondheidszorg (RVV). Voor deze huishoudens zal de waterfactuur in 2022 dus dalen ten opzichte van de momenteel van kracht zijnde tarieven.”

Einde van het progressieve tarief

In 2021 werd het drinkwater dat aan de Brusselse gezinnen werd geleverd nog gefactureerd volgens een progressief tarief dat uit vier schijven bestond (de prijs per m³ nam progressief toe). Sinds januari 2022 is dit systeem vervangen door één enkele prijs per m³. Deze omschakeling naar een lineair tarief voor huishoudens biedt twee voordelen: de factuur wordt inzichtelijker en het perverse effect van het progressieve tarief voor kwetsbare huishoudens kan worden gecorrigeerd. “Het waterverbruik van deze huishoudens ligt immers vaak hoger door inefficiënte huishoudtoestellen, lekken, enz.”, bevestigt Jérémie Van Den Abeele.

Milieukosten

In samenwerking met Leefmilieu Brussel heeft BRUGEL in 2021 ook een studie uitgevoerd over de milieukosten die verband houden met de watersector. “Aangezien met sommige van deze kosten nog geen rekening is gehouden in de tariefvoorstellen van de operatoren, zal deze studie ons helpen bij een toekomstige herziening van de methodologie”, legt hij uit. “Het is de bedoeling de milieukosten op termijn aan hun juiste waarde in het tarief op te nemen overeenkomstig het kader dat door de wetgever en in het Brusselse Waterbeheerplan wordt vastgelegd.”

Algemene voorwaarden van VIVAQUA

Tegelijkertijd met de goedkeuring van de tariefvoorstellen heeft BRUGEL ook de nieuwe algemene voorwaarden van VIVAQUA goedgekeurd overeenkomstig de ordonnantie tot regeling van de drinkwatervoorziening in het BHG. “Overtuigd van het belang van een hervorming van de huidige algemene voorwaarden, hebben wij niet geaarzeld om proactief onze steun aan te bieden bij de opstelling van het document”, verklaart Karine Sargsyan, verantwoordelijke van de juridische dienst. “Wij zijn ervan overtuigd dat een dergelijke aanpak kan bijdragen tot een betere bescherming van de gebruikers en tot de juridische consolidatie van de door VIVAQUA gestelde handelingen.”

BRUGEL en VIVAQUA hebben samen ambitieus werk verricht om de algemene voorwaarden en de technische voorschriften te herzien, met name in de vorm van een vijftiental workshops. “Deze workshops waren zeer constructief. Deze zijn in een opbouwende sfeer verlopen, met als hoofddoel een evenwicht te vinden tussen de belangen van de gebruiker en die van VIVAQUA.”

Tekstvoorstel

Na deze workshops heeft VIVAQUA officieel een tekstvoorstel ingediend bij BRUGEL. “In het belang van de transparantie hebben we dit voorstel twee maanden lang aan een openbare raadpleging onderworpen”, legt Karine Sargsyan uit. “We hebben feedback ontvangen van Leefmilieu Brussel en van het Comité van watergebruikers.”

In haar advies voorafgaand aan haar latere beslissing tot goedkeuring van 12 oktober 2021 heeft BRUGEL om verschillende wijzigingen van het voorstel verzocht. Op 10 november 2021 heeft BRUGEL van VIVAQUA het aangepaste tekstvoorstel ontvangen, vergezeld van een met redenen omkleed advies.

“We hebben aangedrongen op twee punten”, onderstreept Karine Sargsyan. “Wij willen algemene voorwaarden die zowel ‘consumer friendly’ als billijk voor iedereen zijn. Met andere woorden: wij waren op zoek naar een toegankelijk document, waarin de “rechten en plichten” van eenieder worden uiteengezet. In het verleden werden deze voorwaarden immers vaak herleid tot een bundeling van de verplichtingen van de gebruiker. Wij hebben VIVAQUA gevraagd informatie over de watersector en de KPI’s op te nemen, zodat wij de kwaliteit van de dienstverlening kunnen controleren. Wij wilden dat dit document niet alleen een regelgevende functie zou hebben, maar ook toegankelijk, praktisch en didactisch zou zijn.”

Monitoring

Tegen die achtergrond heeft BRUGEL haar 2e audit over het dienstverleningsniveau van VIVAQUA en Hydria in 2021 afgerond. Na deze audit heeft de Brusselse regulator een reeks indicatoren en uit te voeren maatregelen vastgesteld. “Op basis van de resultaten van deze analyse zijn workshops gehouden met de operatoren om de meest relevante indicatoren te selecteren en toe te passen”, verduidelijkt Farid Fodil Pacha, verantwoordelijke van de dienst Markt en Netten. “Deze indicatoren moesten aan drie doelstellingen beantwoorden: de kosten beheersen, de algemene verkoopsvoorwaarden controleren en toezicht houden op de goede werking van de sector. Dankzij deze belangrijke monitoringwerkzaamheden zullen wij de komende jaren over relevante gegevens kunnen beschikken om analyses met betrekking tot deze drie doelstellingen uit te voeren.”